Vorige keer was al een keer de discussie over de Europese grondwet losgegaan. Toen wisten wij er nog te weinig van. Inmiddels hoop ik dat dit veranderd is, maar nu ook het volk (vollluuk) mag stemmen

Ik stem voor de Europese grondwet en jullie?
Moderators: Tycho Graat, KoenP, SamLiebregts
Inleiding
De Grondwet voor Europa, dat is een best belangrijke stap voor Nederland en Europa. Maar hoe is de Grondwet eigenlijk tot stand gekomen? Wat voor gevolgen zal de Grondwet hebben voor het leven van de gewone burger? Wat staat er eigenlijk in? Waarom zou u nu voor moeten stemmen? Of tegen? Wat zijn de heetste hangijzers? Hoe wordt er in de andere lidstaten over gedacht? Is de Grondwet een triomf van de federalisten of hebben juist de eurosceptici hun zin gekregen? En - wat gebeurt er als de Grondwet niet aangenomen wordt? Valt de EU dan uit elkaar of stapt Nederland uit de EU?
Vragen te over, zeker bij hen die niet deel uitmaken van het selecte groepje academici, professionals en eurowatchers voor wie woorden als GLB, Coreper en conciliatie dagelijkse kost zijn. Ook zij zullen echter op deze site hopelijk aan hun trekken komen.
Maar deze site is eerst en vooral bedoeld voor degenen die misschien geen specialist of groot kenner zijn, maar die wel geïnteresseerd zijn en zich niet willen laten leiden door eenzijdige voor- of tegenpropaganda. Uiteraard zult u hier alle voors en tegens van de Grondwet tegenkomen, maar het oordeel laten we aan u over. We heten immers niet voor niets Vereniging voor een Democratisch Europa.
Referendum
Nu de tekst van de Grondwet er ligt en de staatshoofden tijdens een van de grandeur druipende ceremonie in Rome hun handtekening hebben gezet, bent u aan de beurt. Want de Grondwet wordt alleen van kracht als alle lidstaten haar hebben geratificeerd (lees meer >>>). In sommige landen is daar een gewone stemming van het parlement voor nodig, in andere (onder meer Spanje, Nederland en het Verenigd Koninkrijk) wordt een referendum gehouden. Uiterlijk in november 2006 moet het hele proces zijn afgerond. Dit betekent dat u, als burger van Nederland, voor de eerste keer een directe en doorslaggevende stem krijgt in het bepalen van Nederlands positie in Europa. Weliswaar is het referendum in Nederland niet bindend, maar de meeste politieke partijen hebben al aangegeven de uitslag te respecteren. Op uw schouders rust dus een zware verantwoordelijkheid.
Hoe is de Grondwet eigenlijk tot stand gekomen?
In 2001 besloten de regeringsleiders en staatshoofden van de Europese Unie op een topontmoeting in het Belgische Laken tot het opstellen van een grondwettelijk verdrag voor Europa. De achterliggende gedachte was dat de Europese Unie moest worden klaargestoomd voor de verwachte toetreding van een groot aantal, meest Centraaleuropese, aspirant-lidstaten. De instellingen en regels van de EU, oorspronkelijk ontworpen voor een Europese Gemeenschap van 6 staten, zouden - zo was de vrees - in een grotere en minder gelijksoortige Unie niet meer volstaan.
Bovendien was het oorspronkelijk juridisch kader door een serie van wetswijzigingen, uitbreiding van het aantal competenties en terreinen van Europese samenwerking, uitgedijd tot een wirwar van onoverzichtelijke en vaak tegenstrijdige regelingen. Ook bestond de Europese Unie uit driepijlers, elk met hun eigen verdragen en bepalingen. Op een gegeven moment was het aantal soorten rechtshandelingen (zoals wetten en verordeningen) in de EU zelfs uitgegroeid tot 35 (de huidige Grondwet brengt dit aantal terug tot 6).
De opstelling van de Grondwet werd toevertrouwd aan een Europese Conventie, bestaande uit 105 leden, afkomstig uit nationale parlementen en het Europees Parlement, alsook vertegenwoordigers van de nationale regeringen. De leden van de Conventie kregen een duidelijke opdracht mee. De Grondwet moest aan een drietal eisen voldoen:
het verkleinen van de kloof tussen de burger en de Europese instellingen in Brussel, Luxemburg en Straatsburg;
hervorming van het Europese institutionele bouwwerk om als Europese Unie te kunnen blijven functioneren na de uitbreiding met tien nieuwe lidstaten en
versterking van de positie van de Europese Unie in de wereld.
Na veel geharrewar en politieke strijd werden de regeringsleiders het in juni 2004 in Brussel eens over de uiteindelijke tekst, uiteraard niet nadat ze flink hadden gemorreld aan het werkstuk van de Conventie. De meeste aandacht in de media ging hierbij uit naar de stemverdeling in de Raad van Ministers en het al of niet aanroepen van God in de pre-ambule [zie Tekst Grondwet >>>]. Maar dat zijn slechts twee van de zeer vele kwesties die in de Grondwet aan bod komen. En die andere kwesties zijn vaak ook zeer controversieel. Waarom? Dat hopen we op deze pagina's aan u duidelijk te maken.
GRONDWET IN HET KORT - DE BELANGRIJKSTE ZAKEN
Doelstellingen Grondwet
De Europese regeringsleiders stelden vantevoren drie eisen waaraan de Grondwet moest voldoen. De Grondwet moest de Europese Unie dichter bij de burger brengen, de doelmatigheid van de EU vergroten en Europa in staat stellen een grotere rol te spelen op het wereldtoneel. Vanuit Brussel wordt hard geroepen dat de Grondwet een schitterend succes is. Ongetwijfeld zult u tijdens de campagne in Nederland veel politici hetzelfde horen beweren. Om het kaf van het koren te scheiden, hebben we de Grondwet op elk van de drie genoemde punten onder de loep genomen. Ook hebben we gekeken naar wat de Grondwet betekent voor de machtsverdeling in Europa. Het resultaat vindt u hieronder:
A. VERKLEINING AFSTAND BRUSSEL-BURGER
B. VEGROTING DOELMATIGHEID EUROPESE UNIE
C. STERKER EUROPA OP HET WERELDTONEEL
D. DE MACHT - EUROPESE COMMISSIE, EUROPEES PARLEMENT EN NATIONALE STATEN
A. VERKLEINING AFSTAND BRUSSEL-BURGER
De klacht over het gebrek aan betrokkenheid bij en belangstelling voor het Europese project is al bijna even oud als het project zelf. In het verleden was dat geen onoverkomelijk probleem. Zolang de Europese club vrij klein bleef en zich alleen met de interne markt bemoeide, was het gebrek aan publieke betrokkenheid geen al te groot probleem. Maar nu de Europese Unie is uitgebreid tot 25 landen en zich met veel meer zaken bemoeit dan bijvoorbeeld tien jaar geleden (denk maar aan de euro of de sterkere profileringsdrang op internationaal gebied) is het gebrek aan publieke steun een serieus probleem. Zo bracht slechts een kleine 40% van de Nederlanders zijn stem uit bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2004. Dat is weliswaar wat beter dan de opkomst van 29% in 1999, maar als het nationale verkiezingen betrof zouden we zeker spreken van een zware crisis van de democratie. De wens om Europa dichter bij de burger te brengen wordt wijd en zijd beleden - maar wordt aan deze wens in de Grondwet meer dan lippendienst bewezen?
Het Europees juridisch kader is vereenvoudigd. In plaats van de oude structuur van drie pijlers, is er nu één basisverdrag, aangevuld met een aparte regeling voor het gemeenschappelijk buitenlands beleid en voor Justitie en Binnenlandse Zaken. De 80.000 pagina's Europese wetgeving worden zo in ieder geval een beetje inzichtelijker.
Voor de eerste keer wordt expliciet gesteld welke terreinen vallen onder de competentie van de lidstaten en welke onder de verantwoordelijkehid van de Europese Unie ( I 12-14).
Bovendien krijgen nationale parlementen en maatschappelijke organisaties een grotere rol toegekend dan tot nu toe het geval was. Zo kunnen burgers een pan-Europees burgerinitiatief organiseren (I 47). Wanneer ze er in slagen 1 miljoen handtekeningen te verzamelen, is de Europese Commissie verplicht een voorstel te doen op basis van het burgerintiatief.
Parlementen krijgen de beschikking over een zogenaamde subsidiariteitstoets.Subsidiariteit houdt in dat de EU alleen actie onderneemt als die een toegevoegde waarde heeft boven wat nationale lidstaten afzonderlijk vermogen. Met andere woorden, alleen zaken Europees regelen als het niet nationaal kan. De Grondwet bepaalt dat wanneer 1/3 van de nationale parlementen van mening is dat een voorstel van deEuropese Commissiestrijdig is met het beginsel vansubsidiariteithet dan voor heroverweging wordt teruggestuurd naar de Commissie. De Commissie kan haar voorstel dan aanpassen, intrekken of ongewijzigd opnieuw indienen.
Om dit mogelijk te maken zullen parlementen voortaan zes weken van tevoren worden ingelicht wanneer de Commissie een voorstel doet. Dat lijkt vanuit democratisch oogpunt een grote stap vooruit. Tot nu toe konden parlementen meestal slechts achteraf hun ministers op de vingers tikken. Nu worden ze al in de voorbereidingsfase, wanneer er nog geen definitief voorstel op tafel ligt, bij de besluitvorming betrokken. Anderzijds worden er nu wel erg veel 'remmen' aangebracht, waardoor de stroperigheid van besluitvorming kan toenemen.
Tot slot verdient de opname in de Grondwet van het bindende Handvest van Grondrechten vermelding. Hier is behoorlijk wat ophef over geweest, hoewel het Handvest niets verandert aan de bestaande bevoegdheden van de Europese Unie. Toch is het niet geheel van belang gespeend. Anders dan het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens maakt het ook gewag van sociale rechten zoals het recht op behoorlijk bestuur, de sociale rechten van werknemers, de bescherming van persoonsgegevens en bio-ethiek. Op termijn, zo is de verwachting, kan dit Handvest echter een steeds dwingender karakter krijgen, omdat er een sterk normerende druk vanuit gaat.
B. VEGROTING DOELMATIGHEID EUROPESE UNIE
Het functioneren van de Europese Unie is een kwestie van juridische bepalingen, wetten en internationale verdragen. Het begrijpen van de juridische procedures, de besluitvormingsprocessen en andere institutionele en zeer technische kwesties is niet direct iets wat tot de verbeelding spreekt. Toch loont het de moeite hier bij stil te staan de interne regels van de Europese Unie zijn immers bepalend voor de machtsverdeling tussen de afzonderlijke lidstaten, zij bepalen wat mogelijk is en wat niet, zij stellen vast hoe en of er Europese besluiten genomen worden. Kortom, hoe droog en technisch procedurele regels soms ook mogen lijken uiteindelijk zijn zij voor de EU van fundamenteel belang. Niet iedereen zal begrijpen hoe een verbrandingsmotor werkt, maar bijna niemand zal ontkennen dat een auto zonder motor niet rijdt. Zo kan je ook de Europese verdragen en wetten zien - als de ingewikkelde motor van Europese integratie. Saai, maar onontbeerlijk.
Een voorbeeld maakt dit duidelijk. Het nemen van besluiten bij unanimiteit hoeft in een Unie van zes lidstaten snelle besluitvorming niet in de weg te staan. Maar met 25 lidstaten loop je al snel de kans dat de besluitvorming tot stilstand komt. Stemmen bij meerderheid ligt dan voor de hand. Maar dat schept dan weer, zeker voor een klein land als Nederland, het gevaar dat er besluiten genomen worden die tegen het Nederlandse belang indruisen, maar waar we ons wel bij moeten neerleggen (no problem m.i.) . Tussen de twee uitersten van totale verlamming en veronachtzaming van minderheden probeert het Europese schip al 50 jaar een middenkoers te varen.
Om te beginnen met een onderwerp dat tijdens de onderhandelingen over de Grondwet in Nederland veel stof deed opwaaien - de Grondwet beperkt het aantal leden van de Europese Commissie. Op dit moment heeft elke lidstaat een 'eigen' Commissaris, met als gevolg een college van 25 leden, die allemaal iets zinnigs te doen moeten hebben. Vanaf 2014 zal het aantal Commissarissen overeenkomen met 2/3 van het aantal lidstaten. Om de zorgen van de kleine landen weg te nemen, is besloten tot een systeem van gelijkwaardige rotatie. Dat houdt in dat Nederland om de tien jaar (de termijn van de Europese Commissie is 5 jaar) 5 jaar lang geen eigen Commissaris hebben zal, maar een groot land als Duitsland evenmin (rechtvaardig en slagvaardig, ook geen probleem dus m.i.).
Het roterend halfjaarlijks voorzitterschap van de Raad van Ministers wordt afgeschaft en vervangen door een Team Presidency. Deze verandering is bedoeld om meer consistentie en continuïteit in het beleid van de EU te brengen. Tot nu toe gebruikten lidstaten het voorzitterschap voornamelijk om hun eigen stokpaardjes te berijden (denk aan Balkenende met zijn normen en waarden). In een Team Presidency waarin drie lidstaten gedurende 18 maanden gezamenlijk de vergaderingen van de vakminister-raden van de lidstaten voorzitten - met uitzondering van de Raad van Ministers van Buitenlandse Zaken zal het algemene Unie-belang naar men hoopt meer voorop komen te staan.
Daarmee komen we bij de volgende innovatie er komt een door de regeringsleiders gekozen vaste voorzitter van de Europese Raad. Deze krijgt een ambtstermijn van 2 1/2 jaar, met een maximum van twee ambtstermijnen. Net als bij de invoering van de Team Presidency bij de Raad van Ministers is de gedachte hierachter dat de beleidsagenda van de Europese Unie zo aan continuïteit en consistentie wint. Anderen vrezen dat een gekozen voorzitter van de Europese Raad zal concurreren met de voorzitter van de Europese Commissie.
Bovendien zijn de stemprocedures in de Raad van Ministers herzien. Tot nu toe gold het in Nice vastgelegde principe van een zogenaamde drievoudige meerderheid. Om aangenomen te worden moest een voorstel de steun verkrijgen van lidstaten die tezamen 232 van de 321 stemmen (elk land heeft een aantal stemmen, Nederland bijvoorbeeld 13), een meerderheid van de lidstaten en 62% van de totale bevolking van de EU vertegenwoordigen. Vanaf 2009 zullen besluiten die geen unanimiteit vereisen, genomen worden bij 'dubbele meerderheid'. Voor het nemen van een besluit zal dan 55% van de staten (in 2009 15 van de waarschijnlijk 27), die samen tenminste 65% van de bevolking van de EU vertegenwoordigen voor moeten stemmen.
Het aantal terreinen waar besluiten bij gekwalificeerde meerderheid genomen zullen worden dus niet langer bij unanimiteit - wordt uitgebreid met 20, waaronderde vaststelling van de taken van Europol of het ontwerpen van een gemeenschappelijk asielstelsel. Ook bij justitie en binnenlandse zaken wordt besluitvorming bij gekwalificeerde meerderheid de norm. Dat betekent dat het makkelijker zal worden om gezamenlijk op te treden tegen grensoverschrijdende misdaad, drugssmokkel, illegale migratie en terrorisme. Wel blijft met betrekking tot het strafrecht en fiscale kwesties de vereiste van unanimiteit gehandhaafd. Voor Nederland betekent dat, dat zaken als ons drugsbeleid, onze benadering van homosexuelen of euthanasie onze eigen verantwoordelijkheid blijven.
Sommige landen zullen verder willen integreren dan andere bereid zijn te doen. Deze staten zullen versterkt kunnen samenwerken (zoals nu al gebeurt met de euro). De hierbij gebruikte procedure is versimpeld (I 44). Een derde van alle lidstaten moet meedoen, de samenwerking mag niet strijdig zijn met de doelen en waarden van de EU en deelname moet open staan voor alle andere lidstaten. Op het terrein van buitenlands beleid blijft wel de instemming van alle lidstaten vereist.
C. STERKER EUROPA OP HET WERELDTONEEL
Uit opiniepeilingen blijkt steevast dat de burgers van de Europese Unie in de eerste plaats verwachten dat de EU een grotere rol gaat spelen op het wereldtoneel. Tot nu toe spreekt de EU vooral met heel veel monden. Elk land houdt er zijn eigen buitenlands beleid op na en de Europese dimensie is meestal ver te zoeken. Kissingers pesterige opmerking dat hij niet wist wie hij zou moeten bellen als hij iets met de Europeanen geregeld wilde krijgen, geldt op het terrein van het buitenlands beleid nog steeds.
Maar de Europese politici willen meer. In grote delen van met name West-Europa leeft de wens om de EU minder afhankelijk te laten zijn van de VS. Zeker met de verkiezing van George Bush tot president van de VS en zijn avonturen in Irak heeft deze wens aan kracht gewonnen. Toch blijft het de vraag of de EU in deze ambitie zal slagen. Ten tijde van de etnische zuiveringen in Bosnië en Kosovo keek Europa immers door verdeeldheid verlamd toe. Alleen door een doortastend Amerikaans optreden kon Milosevic worden gestopt. Blijkbaar heeft de EU hier lessen uit getrokken. Want de Grondwet staat bol van de ambities op dit terrein.
Toch is dit terrein een waar mijnenveld. Sommige lidstaten zijn wel lid van de EU, maar niet van de NAVO (Ierland bijvoorbeeld), andere zijn wel lid van de NAVO maar niet van de EU (Turkije). Dit schept complicaties. Zo is het weinig zinvol om de structuren van de NAVO te gaan kopiëren. Ook hecht een land als Oostenrijk erg aan de traditionele neutraliteit. Wat zegt de Grondwet hierover? En hoe houdt men met zulke ambities de traditioneel pro-Amerikaanse Oosteuropeanen binnenboord? (Daar moet toch wat op te verzinnen zijn m.i.)
De meest besproken verandering is de nieuwe functie van Europees Minister van Buitenlandse Zaken. Deze functie is eigenlijk een samensmelting van de portefeuilles van de Commissaris voor Externe Betrekkingen en van de Hoge Vertegenwoordiger voor het Buitenlands Beleid. Vooral de symbolische waarde hiervan is groot de Minister wordt het gezicht en de stem van de EU op het wereldtoneel. Zo is althans de hoop van de opstellers van de Grondwet. Daarbij zal hij (of zij) streven naar duurzame ontwikkeling, vrede, welvaart en democratie - door de Grondwet tot belangrijke doelen van buitenlands beleid verheven.
De Minister zal ondersteund worden door een nog op te richten Europese Dienst voor Extern Optreden - in feite een Europese diplomatieke dienst met eigen ambtenaren en 'ambassades'. Om tegemoet te komen aan Britse bezwaren is het in alles behalve in naam een klassieke diplomatieke dienst.
Verder zijn er mogelijkheden voorzien voor een gezamenlijk militair optreden onder EU-vlag, en komt er een Europees Defensie Agentschap dat de aankoop, ontwikkeling en inzet van wapensystemen zal coördineren (I-41 en III-311). Ook is in de Grondwet de verplichting opgenomen van wederzijdse bijstand in het geval van grote natuurrampen of terroristische aanslagen. Ten slotte heeft de EU rechtspersoonlijkheid gekregen, zodat zij als organisatie vertegenwoordigd kan zijn in internationale instellingen als de VN.
Dit alles zijn grote en tegelijk voorwaardelijke veranderingen, omdat bij de besluitvorming in kwesties van buitenlands en veiligheidsbeleid de vereiste van unanimiteit in stand blijft. Ook is er geen sprake van de vorming van een Europees leger. Bovendien stelt de Grondwet knip en klaar vast dat voor NAVO-leden de NAVO "het fundament van hun collectieve verdediging" (I 40.7) blijft. Of Amerika nu moet vrezen voor een almaar machtiger wordend Europa valt dan ook - op zijn zachtst gezegd - te betwijfelen.
D. DE MACHT - EUROPESE COMMISSIE, EUROPEES PARLEMENT EN NATIONALE STATEN
De oprichters van de Europese Unie geloofden dat het einddoel van Europese integratie een politieke unie zou zijn. Mensen als Jean Monnet, Robert Schuman of Altiero Spinelli meenden dat de Europese samenwerking, die eerst en vooral een economische kwestie was, op termijn onherroepelijk zou leiden tot het ontstaan van - bij gebrek aan een beter woord - een Europese superstaat.
Zover is het nooit gekomen. Het Europees Parlement is nooit een volwaardige volksvertegenwoordiging geworden, de Europese Commissie geen regering voor Europa. In wezen schippert Europa tussen twee uitersten van efficiëntie en democratie. Uit vrees de zeggenschap over het beleid te verliezen houden nationale staten vast aan hun macht en staan argwanend tegenover het afstaan van zeggenschap aan Brussel, en dan met name aan het Europees Parlement. Gevolg is wel dat het democratisch gehalte van het Europese project zwaar tegenvalt. En dat lidstaten zaken die het beste op Europees niveau kunnen worden aangepakt op nationaal niveau blijven regelen. Maar wilt u wel een democratisch Europa? Ook als dat betekent dat een klein land als Nederland dan wel een erg bescheiden stem krijgt?
De Europese Commissie zal exclusieve zeggenschap hebben op vier beleidsgebieden: monetair beleid, de douane-unie, handelsbeleid en dat deel van de visserij dat aan de instandhouding van de natuurlijke rijkdommen en het milieu raakt. (breed geregeld houdt dus ook in dat visquota en dergelijke eerlijk verdeeld zullen worden m.i.) Tien terreinen worden een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van de Commissie en de lidstaten, waaronder de interne markt, de ruimte van vrijheid, justitie en veiligheid, het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) en de visserij, milieu, consumentenbescherming en delen van publieke gezondheidszorg voorzover het de nationale en Europese veiligheid betreft (bijv. vaccines bij een mogelijke terreuraanslag met biologische wapens). Nieuw hieraan is de opname van het energiebeleid als gedeelde bevoegdheid. Ook de ruimtevaart en ontwikkelingssamenwerking, terreinen waar de Commissie tot nu toe slechts ondersteunende taken mocht vervullen, worden een gedeelde bevoegdheid.
Als we - met een beetje goede wil - bij bovenstaande opsomming nog het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid, waar de formele invloed van de Commissie gering is, optellen, komen we op 15 beleidsterreinen waar de EU iets over te zeggen heeft. De rest - dus verreweg de meeste kwesties die het leven van burgers raken - blijft een verantwoordelijkheid van de lidstaten. We blijven dus zelf beslissen over onze belastingheffing, over ons onderwijssysteem, over de sociale zekerheid, CAO's en de gezondheidszorg, om maar iets te noemen. Enerzijds is dat goed, omdat we in deze kwesties liefst geen bemoeienis van buitenaf zien. Anderzijds leidt economische concurrentie ertoe dat in heel Europa de sociale voorzieningen onder druk staan. Een Europese strategie om de verzorgingsstaat te behouden zou dan uitkomst kunnen bieden.
Hoewel The Economist het het afgelopen najaar "the let's pretend Parliament" noemde, heeft het Europees Parlement er in de Grondwet veel macht bij gekregen. Het aantal beleidsterreinen dat onder codecisievalt, is flink uitgebreid. Zo mag het EP voortaan meebeslissen over het aangaan van nauwere samenwerking. Ook krijgt hetParlement voor het eerst (enige) zeggenschap over de wetten die de verdeling van de structuurfondsen regelen, delen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid, asiel en immigratie, justitie en Europol. Hoe bescheiden deze stappen ook zijn, het toezicht op de koehandel die de Europese regeringsleiders achter gesloten deuren bedrijven neemt wel toe.
VOOR OF TEGEN? DE EUROPESE DIMENSIE
In maar liefst tien lidstaten wordt de Grondwet in een referendum aan de burgers voorgelegd. Dat schept in principe kansen voor het ontstaan van een Europees debat. Dat is er vooralsnog echter niet gekomen. Het blijven afzonderlijke nationale debatten, waarin nationale politici de opinieleiders blijven. Dit brengt wel het gevaar met zich mee dat het referendum gekaapt zal worden voor binnenlands gebruik. Met andere woorden, de kans bestaat dat bijvoorbeeld de onvrede over het sociaal-economisch beleid van het kabinet-Balkenende zal leiden tot een stem tegen de Grondwet. (dit is m.i. toch het meest bezwaarlijke, het gros van Nederland is het niet eens met beslissingen van het kabinet en zal hier dus (als een nee-schudder) het ook niet mee eens zijn, dat terwijl dit twee volkomen gescheiden zaken zijn)
Toch zijn er wel gemeenschappelijke noemers te vinden in de afzonderlijke nationale debatten(zie bijvoorbeeld het rapport van EPIN (PDF-file) >>>). Zo worden in heel Europa voorstanders van de Grondwet niet moe te benadrukken dat de Grondwet belangrijke bepalingen over het buitenlands beleid bevat en dat dat zou leiden tot een groter gewicht van de EU op het wereldtoneel.
Wat verder opvalt, is dat voorstanders van de Grondwet vaak technische argumenten gebruiken die direct aan de Grondwet zelf ontleend zijn, terwijl tegenstanders zich veeleer bedienen van politieke argumenten van algemene aard. Dit zet de voorstanders direct op achterstand - hun technische argumenten zijn voor het grote publiek enigszins droog en abstract. Want welke burger loopt er nu werkelijk warm voor de opname van het Europees Handvest van Grondrechten in de Grondwet, voor de uitbreiding van stemmen bij gekwalificeerde meerderheid of voor de instelling van een Europese Dienst voor Extern Optreden (alleen die naam al!)?
De politieke argumenten daarentegen hebben een grotere symbolische en emotionele zeggingskracht. Zo wordt de Grondwet bijvoorbeeld in verband gebracht met de geografische grenzen van Europa. Dit houdt verband met de perceptie van de Europese identiteit en de dreiging dat door te veel uit te breiden de Unie verwateren zal en het ideaal van Europese eenwording begraven wordt. Uiteraard wordt hierbij vaak gewezen op de mogelijke toetreding van Turkije - een groot, arm en vooral islamitisch land.
Andere argumenten betreffen de economische voor- en nadelen van het lidmaatschap van de EU of de versterkte rol op het wereldtoneel. Ook het Europees sociaal model wordt in stelling gebracht. Ironisch genoeg bevinden linkse tegenstanders van ratificatie - die vinden dat de Europese eenwording een te neo-liberaal karakter heeft - zich in hetzelfde kamp als Britse eurosceptici, die het Handvest juist als te sociaal en marktverstorend ervaren.
Maar de meest pregnante politieke vraag is die van het lidmaatschap an sich. Zowel voor- als tegenstanders reduceren de gecompliceerde kwestie van de Grondwet tot de vraag: willen we verder in en met Europa of hebben we het er juist mee gehad? Dat is wellicht een groffe simplificatie. Maar het raakt wel aan een fundamentele vraag - heeft de Europese eenwording zijn natuurlijke grenzen bereikt? Uw stem op 1 juni zal het antwoord op die vraag bepalen.
vind ik wat kort door de bocht.dit stuk rammelt te hard
Artikel II-94 (zie onder) van de Europese Grondwet erkent het recht van Europeanen op sociale zekerheid, maar het verwijst verder naar de nationale wetgeving. Wat mij betreft een onzin-artikel...het recht wordt erkend....Maar er veranderd hier dus HELEMAAL niks.1. Worden we straks overspoeld met paupers uit Oost-Europa omdat die hier gewoon ff een uitkering kunnen aanvragen in dit luilekkerland?![]()
Heel simpel. NEE. Artikel III-267-deel 5 zegt heel duidelijk dat dit zelf bepaald mag worden.2. Als bijv. Frankrijk en Duitsland (en straks Turkije, wie weet) vinden dat Europa nog best wat meer asielzoekers kan hebben (je weet wel, uit landen waar 80% van de economie uit bananen bestaat) en dat ze die maar het beste hier tussen de kaaskoppen kunnen neerzetten, kunnen wij daar dan nog wat tegenin brengen?
Tja, daar kun je voor of tegen zijn, het vergoot in ieder geval de slagkracht enorm en een beetje vertrouwen in de regering kan geen kwaad.Dus het Europese beleid wordt vastgelegd door de afvaardiging van de ministers en dus ook alleen door hun. De grap is dat dit ook niet openbaar hoeft zoals later in de grondwet te lezen is. Wat er wordt besproken en waarom dingen worden besloten is dus een black-box in handen van de ministers.
Ik ben inderdaad van mening dat Nederland het liefst toch de bevoegdheid behoudt om zelf te bepalen of ze al dan niet troepen sturen. Nu ben ik er niet goed van op de hoogte hoor maar heeft Nederland wel eens als een "loner" een militaire actie uitgevoerd? Daar komt dan nog bij dat de gehele discussie niet hoeft te bestaan wanneer de grondwet uiteindelijk zo zal werken zoals deze gepland is. Dit aangezien een doel is om de lijnen op het gebied van defensie zo kort mogelijk te houden en eventuele brandhaarden waar ook ter wereld snel en adequaat aangepakt kunnen worden.Hier gaat naar mijn mening een stukje identiteit verloren. Hoewel ik voorstander ben van een Europese macht, vind ik wel dat je als land zelf deels moet kunnen bepalen waar je wel en niet aan deelneemt. Immers, wanneer wij vinden dat er in een ander land wel opgetreden dient te worden op kort termijn en Europa vindt van niet, dan meen ik dat wij onze eigen troepen moeten kunnen sturen. Deze regelgeving zou tegenstanders in de hand werken onze troepen terug te laten roepen daar het niet in Europees belang is.
Ik ben het met je eens, maar we kunnen niet zeggen dat wij belangrijkere burgers zijn dan bijvoorbeeld polen. Een klein vast aantal zetels die je als land zou krijgen met daarbovenop nog eens een zetel per .... inwoners vind ik dan ook een mooier idee.Even een kleine en fundamentele irritatie t.o.v. Europa.Ik ben immers van mening dat je zetels niet alleen kunt verdelen op basis van het aantal mensen. Een land als Nederland moet mijn inziens veel meer in te brengen in het Parlement dan op basis van het aantal inwoners. Anders sneeuwen al gauw de grote landen de kleine landen onder.
Dit beleid hoeft m.i. niet verdedigd te worden aangezien het hier nationale politiek betreft.Hier heb ik dus moeite mee. Je kunt slechts ondersteunt door drie andere leden bezwaar aantekenen. Neem een land dat in een unieke situatie verkeerd, zoals Nederland met zijn drugsbeleid. Dan is het verdedigen van een dergelijk beleid erg moeilijk als je in je eentje geen voet aan de grond krijgt. Dit werkt conservatisme in de hand en dat is in mijn ogen zelden een goed uitgangspunt. Uitzonderingen op deze regelgevingen die unieke situaties beschermen heb ik althans nog niet gevonden in de regelgeving.
Klopt schiet je niks mee opWeer een punt waar ik de logica niet van in zie. Waarom bij het niet functioneren van een enkel persoon het hele college naar huis sturen? De problemen die dat met zich meebrengt hebben we al gezien bij het aanstellen van de Commissie waarbij toen de Italiaan naar ik meen in opspraak kwam door praktijken die het daglicht niet konden verdragen, uit zijn verleden waarbij men hem in zijn functie wilde gedogen omdat anders de volledige Commissie naar huis gestuurd moest worden en “daar voelde men toen niet zo veel voor”.
Gezamelijk inkopen betekent ook gezamelijk kortingen en ook opvangen van eventuele missers/duurder uitvallende projecten zoals onze nieuwe JSF.Er komt dus een Europees aanschafbeleid voor nieuwe wapens. Dit kan dus inmenging gaan veroorzaken voor het bepalen van het Nederlands budget voor defensie door de EU.
Kijk pap en aardappels is standaard, voor het biefstukje moet hij werken (en hard als het aan mij ligt)Dit is een lastige, want ik denk dat een gedetineerde gedwongen moet kunnen worden te werken voor zijn onderhoud, maar wat is precies dwingen?? Als je iemand nog steeds mag “overtuigen” dan...
Klopt... en daar ging het dan ook om! Met dergelijke wetten laat je teveel over aan de Raad. Het moet duidelijk zijn wat de regelingen zijn en welke vuist er gemaakt kan worden. Bij een dergelijke "wollige" tekst die elke daadkracht mist vraag je je af waarom het uberhaupt op papier wordt gezet. Zodat ik weet dat we er niks tegen gaan doen als een land een te groot begrotingstekort heeft? Is het niet juist de bedoeling dat landen zich aan de Europese richtlijnen gaan houden en daar enigzins toe gedwongen worden door mogelijke consequenties die als stok achter de deur worden gehouden ipv het moeiteloos kunnen negeren van deze richtlijnen omdat Europa er naar de grondwet toch niks tegen gaat doen?? Waar zijn we dan in godsnaam mee bezig?M.b.t. de economische beschouwing, ik wordt persoonlijk niet wijs van de wollige teksten en echt bindende zaken heb ik niet zo 1,2,3 kunnen bespeuren.
Dit vind ik ook echt absurd. Een minister die zijn eigen regering kan binden. Ik wil aan jouw lijstje nog die die klucht met die softwarepatenten toevoegen. Ik ik ben daar faliekant tegen namelijk dus ik heb dat een beetje gevolgd. Onze minister Brinkhorst, (notabene van D66, de club die volksvertegenwoordiging toch hoog in het vaandel heeft staan, en in haar verkiezingsprogramma zegt tegen softwarepatenten te zijn), heeft na meerdere moties van onze 2e Kamer geweigerd om in de ministerraad de softwarepatenten te torpederen. Hij had er al ja tegen gezegd, en hij had geen zin in gezichtsverlies. Echt een waardeloze kerel, maar niemand heeft de mogelijkheid om 'm tegen te houden. De minister laten aftreden voor dit, dat ging de 2e Kamer ook weer te ver (150 waardeloze kerels & vrouwen dus). Als ik jou goed begrijp, wordt die situatie met die nieuwe grondwet zelfs geinstitutionaliseerd.Dirk wrote: Artikel I-23
De Raad van Ministers
2. De Raad bestaat uit een vertegenwoordiger van iedere lidstaat op ministerieel niveau, die gemachtigd is om de regering van de lidstaat die hij vertegenwoordigt, te binden en om het stemrecht uit te oefenen.
3. Tenzij in de Grondwet anders is bepaald, besluit de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen.
Altijd een heikel puntje. Dient de toezegging van een minister op Europees niveau danig bindend te zijn dat hij daarmee in theorie zijn eigen regering voor het blok kan zetten? Dit hebben we al een aantal keer gezien in de discussie over het terrorisme en de preventie met betrekking tot zaken als nieuwe paspoorten, het verplicht dragen van identiteitspapieren en het vrijgeven van persoonsgegevens in de luchtvaart.
Zou voor mij een reden zijn om voor de Europese "grondwet" te stemmen. Maar jij schrijft dit:NOS wrote: Het Europarlement, het enige democratisch gekozen instituut in de EU, krijgt meer macht. Als een meerderheid van het EP zich niet kan vinden in een Europese wet, zal die niet in werking treden. De hervorming is een erkenning van het feit dat het parlement de afgelopen jaren steeds meer invloed heeft gekregen.
Beetje tegenstrijdig inderdaad. Maar 1 vraagje: wat jij aanhaalt gaat alleen over economisch beleid, hoe zit het dan met andere zaken?Dirk wrote: Artikel I-15
De coördinatie van het economische beleid en het werkgelegenheidsbeleid
1. De lidstaten coördineren hun economisch beleid binnen de Unie.
Daartoe stelt de Raad van Ministers maatregelen vast, met name globale richtsnoeren voor dat beleid.
Voor de lidstaten die de euro als munt hebben, gelden bijzondere bepalingen.
Dit is een eerste punt waarbij je naar mijn mening moet gaan opletten over waar de macht ligt. De raad van ministers (dit zal vaker terugkomen) neemt hier het besluit. Advies wordt ingewonnen bij het parlement, maar daar hoeft niet naar geluisterd te worden. Dus het Europese beleid wordt vastgelegd door de afvaardiging van de ministers en dus ook alleen door hun. De grap is dat dit ook niet openbaar hoeft zoals later in de grondwet te lezen is. Wat er wordt besproken en waarom dingen worden besloten is dus een black-box in handen van de ministers.
Oh de macht van het parlement wordt niet kleiner. Is weer een meevallerMartijn van Dam wrote: Het voorstel van de Europese Commissie is vervolgens in september 2003 in het Europees Parlement onder andere door de inzet van de PvdA-fractie flink aangepast. Hierdoor werd het voorstel sterk verbeterd en voor ons acceptabel. Met de grondwet houdt het parlement haar macht. Op dit onderwerp wordt die macht niet groter of kleiner
Lekker bezig, die Raad. Ik dacht: nu gaat Martijn mij vertellen dat de grondwet dit soort gekonkel onmogelijk maaktMartijn van Dam wrote:Vervolgens werd het voorstel naar de Raad van Ministers (waarin de ministers uit de verschillende lidstaten zitting hebben) gestuurd. In een werkgroep van de Raad werd dit voorstel zodanig aangepast dat het patenten op software weer mogelijk maakte.
Ah, dus behalve een verzoek van het parlement kan er nu ook een verzoek van de burgers komen? Slechts 1e6 handtekeningen?Martijn van Dam wrote: In de periode dat het voorstel bij Raad van Ministers lag werd er in het Europees Parlement een motie aangenomen waarin de Europese Commissie werd verzocht om een nieuw voorstel in te dienen. Deze motie werd echter genegeerd. Het is natuurlijk zeer ondemocratisch als een ambtelijk orgaan als de Europese Commissie een duidelijke wens van een meerderheid van het Europees Parlement zo naast zich neer leg. De Europese Grondwet compenseert dit ‘democratisch gat’ voor een gedeelte, door het zogeheten ‘burgerinitiatief’. Dit wil zeggen dat als burgers 1 miljoen handtekeningen verzamelen, zij de Europese Commissie kunnen verzoeken om met een bepaald voorstel te komen.